Havalar soğuk ayaklarımızı kalın ayakkabıların içerisine hapsettiğimiz dönemi yaşıyoruz. Bir de üzerine tırnak batması problemi yaşıyorsanız bu yazıyı okumanızda fayda var.
Tırnak batmasının nedenlerini ve tedavisini Hisar Intercontinental Hospital Genel Cerrahi Uzmanı Op. Dr. İlker Abcı ile konuştuk…
Tırnak batması nedir ve neden olur?
Genellikle ergenlik çağında ve genç erişkinlerde daha çok görülen tırnak batması, sert tırnağın yumuşak dokuyu sıkıştırması sonucu oluşan enfeksiyon durumu ve kronik yaradır. Ayaklarda ve sıklıkla birinci parmakta görülür. Parmakta tırnak kenarında kızarıklık, şişlik ve şiddetli ağrı olabilir. Bu şikayetler nedeniyle ayakkabı giyilemez. Ayrıca çorabı kirleten akıntı ve koku oluşabilir. Parmakları sıkıştıran dar ayakkabı giyme, yanlış tırnak kesimi (çok kısa kesmek ve törpülememek), travmalar, kilo sebebiyle tırnağın derinde kalması ve ailevi yatkınlık gibi nedenlerle görülür.
Bu tür şikayetlerin hepsi tırnak batmasında mı olur? Başka tırnak problemleriyle karışma olabilir mi?
Bazen tırnak mantarı, tırnak etrafı dokuların iltihabı, tırnağın kubbeleşme ya da uzayıp kalınlaşma şeklindeki anormallikleri de tırnak batması zannedilebilir. Bu durumların tedavisi cerrahi değildir.
Tırnak batması nasıl tedavi edilir?
Tedavi açısından tırnak batmasını iki kısma ayırırız. Birincisi tırnak batmasının yeni geliştiği, henüz işlem gerekmeyen hafif vakalar; ikincisi ise birkaç haftadır devam eden, iyileşmeyen kronikleşmiş vakalardır. Her tırnak batması durumunda bir cerrahi işleme gerek yoktur. Hafif batma durumunda tırnağın batan kısmının altına bir pamuk parçası koymak ve bunu günlük değiştirmek uygun olabilir. Böylece tırnak ile cilt arasında bir tampon alan oluşturup tırnağın ete batmadan büyümesi sağlanabilir. Tırnak uzayınca kavisli değil düz şekilde kesilmelidir. Parmağı sıkıştırmayan geniş veya ucu açık ayakkabı giymek gerekir. Bu sırada batma sebebiyle enfeksiyon varsa ağızdan ve/veya merhem şeklinde antibiyotikler kullanılabilir. İleri olgularda ise cerrahi işlem yani anormal dokunun ve tırnak matriksinin (kökünün) kısmi olarak çıkarılması uygun bir işlem olacaktır. İşlem sonrası aynı yerden batmayı engellemek amacıyla tırnak kökünün batan tarafı tahrip edilir. Bu işlem cerrahi olarak yapılabildiği gibi, fenol veya gümüş nitrat ile kimyasal olarak da yapılabilir. Bazen hastalar kendileri tırnaklarının kenarlarını keserek bu durumu düzeltmeye çalışırlar. Bu girişimler tam aksine daha çok batmaya ve enfeksiyonlara sebep olur. İyileşmeyen şiş doku oluşmuşsa yani kronik tırnak batması durumu varsa pedikür ile tırnak kenarının kesilip çıkarılması da tırnak batmasını iyileştirmez ve kalıcı çözüm olmaz.
Tırnak çekimi zor ve ağrılı bir işlem midir?
İşlem için parmak uyuşturulur, böylece işlem sırasında ağrı olmaz. İşlem sonrasında da ağrı kesici ilaçlar kullanılır. İşlem yapıldığı gün ağrı kesici almak, istirahat etmek, ayakları kalp seviyesinin üzerine yükseltmek, bazen pansuman üzerine soğuk uygulamak faydalı olur. Tırnak batması iltihaplı ise ve kişide şeker hastalığı gibi bağışıklık sistemini etkileyen hastalıklar mevcutsa antibiyotik kullanılır. İşlem sonrası parmağı sıkıştırmayan ayakkabı giymek ağrı oluşmasını engeller. Eğer pansumanı geçip dışarı akan bir kanama veya şiddetli ağrı olursa tekrar hekime görünmekte fayda vardır. İlk 1-2 gün parmağa ağırlık vermeden yürünebilir. Daha sonra parmağı sıkıştırmayan, ucu açık ayakkabı giyilebilir. 2-3 gün yarayı ıslatmamak, ıslanırsa hemen pansumanı değiştirmek gerekir. İşlemden 3-4 gün sonraki kontrolde bir problem yoksa normal ayakkabı giyilebilir ve işe dönülebilir. Eğer işinizde ayağınızı yüksekte tutmak ve terlik giymek mümkünse daha erken de dönebilirsiniz. Yaklaşık bir hafta kadar sonra yara iyileşir. Ama tırnağın tekrar kesilecek kadar uzaması için 3-4 ay geçebilir. Bu sürede kişinin ayağını kullanmasında bir engel bulunmaz. Parsiyel tırnak matriks eksizyonu yapılan kısımdan yeni tırnak büyümesi olmayacağı için büyüyen tırnak beklendiği üzere minimal daha dar olacaktır.
Çekilen tırnak tekrar batar mı?
Uygun işlemin deneyimli kişilerde yapıldığı durumlarda batmanın tekrar etmesi beklenmez. Sadece tırnağın çekilip iltihaplı ve anormal dokunun alınmadığı durumda tekrar tırnak batması oluşması beklenir.
Tırnak batmasından nasıl korunabiliriz?
Ayak tırnaklarını düzgün (düz kesim ve törpüleme) kesmek gerekir. Dar veya çok geniş ayakkabı giymemek gerekir. Ayakta basma problemi varsa düzeltilmelidir. Tırnak mantarı varsa tedavi edilmelidir.